Ապատեղեկատվության աճող ալիքը. քաղաքական կուսակցությունների տեսլականով և առանց դրա

October 1, 2024

Վրաստանում խորհրդարանական ընտրությունները տեղի կունենան հոկտեմբերի 26-ին։ Տարբեր գնահատականներով՝ այս ընտրությունները կորոշեն երկրի արտաքին դիրքը, կորոշեն, թե որ ուղղությամբ կզարգանա երկիրը, և ինչ կլինի «ռուսական օրենքի» հետ, որի պատճառով դադարեցվեցին Եվրամիությանն անդամակցելու բանակցությունները և կասեցվեցին ֆինանսական աջակցությունները արևմտյան գործընկերների կողմից։

Պատմական նշանակության հետ մեկտեղ ընտրությունները տարբերվում են քվեարկության կանոնների և ընտրական համակարգի տեխնիկական փոփոխություններով։ Այս տարի առաջին անգամ մենք այլեւս մեծամասնական պատգամավորներ չենք ընտրելու, եւ գործընթացն ընթանալու է լրիվ համամասնական ընտրակարգով։ Բացի այդ, փոխվել է նաև քվեարկության կարգը, ընթացակարգը կիրականացվի էլեկտրոնային եղանակով, այսինքն՝ քվեաթերթիկի վրա ցանկալի թեկնածուի համարը պտտելու փոխարեն պետք է գունավորել կլոր կետով, և չես նետի քվեաթերթիկը արկղի մեջ, այլ հատուկ մեքենայի մեջ, որն ավտոմատ կերպով կհաշվի քվեաթերթիկների քանակը:

Ընտրությունների նշանակության, քաղաքական իրավիճակի, «ռուսական օրենքի» և ուղեկցող բազմաթիվ այլ բովանդակային կամ տեխնիկական հանգամանքների պատճառով տեղեկատվական մանիպուլյացիաները շատացել և բարդացել են։

Նյութի վրա աշխատելու պահին վրացական քաղաքական դաշտում հայտնվեցին մի քանի նոր քաղաքական դերակատարներ կամ ասոցիացիաներ։ Վերջին տարիներին անցկացված հասարակական կարծիքի գրեթե բոլոր հարցումները ցույց են տվել, որ մարդիկ այսպես կոչված Երրորդ ուժը ցանկանում է, որ այս այլընտրանքային դիրքորոշման կամ մեկ այլ ռազմավարության համաձայն, 26 քաղաքական ուժեր ներկայում դիրքավորվում են որպես Վրաստանում իշխող կուսակցության հակառակորդներ, այդ թվում.

  • «Ուժեղ Վրաստան» կոալիցիա (Լելո, Ազատության հրապարակ, Ալեկո Էլիսաշվիլիի և Անա Դոլիձեի կուսակցություն);
  • «Կոալիցիա հանուն փոփոխությունների» («Ախալի», Գիրչի-Մետի լիբերտատա, Էլենե Խոստարիա);
  • «Միասնություն» (Աղմաշենեբելի ռազմավարություն, Եվրոպական Վրաստան և Միացյալ ազգային շարժում) Գիգա Բոկերիան և Թամար Չերգոլեիշվիլին վերջերս լքեցին «Եվրոպական Վրաստանը»
  • «Ֆեդերալիստներ» – որը հիմնադրվել է Եվրոպական Վրաստանից հեռացած առաջնորդների կողմից.
  • «Վրաստանի համար»;
  • «Գիրչի»;
  • «Հայրենասերների դաշինքը», որը արատավորվում է որպես ռուսամետ կուսակցություն, և այժմ հանգուցյալ Պահպանողական շարժման անդամները (վերջինս սկսեց դիրքավորվել Հայրենասերների դաշինքի կուսակցության և թվի հետ այն բանից հետո, երբ հանրային ռեգիստրը չեղարկեց alt-info կուսակցությունը, « Պահպանողական շարժում»)

Փորձագետների կարծիքով, անկախ քանակից, դեռևս երկու բևեռ կա. մեկը՝ ժողովրդավարական և Եվրոպական նկրտումներ, իսկ մյուսը՝ հակաարևմտյան և ռուսամետ։ Սակայն այս հոդվածում մենք չենք փորձում տարբերել ներքին տարաձայնությունները քաղաքական շահարկումներից, քանի որ, ինչպես ասացի, խոսքը ապատեղեկատվության և դրա հետևանքների մասին է։

Քաղաքական կուսակցությունների վերոնշյալ ցուցակը կրճատվում է ըստ տարածաշրջանային գործունեության։ Օրինակ, նյութի վրա աշխատելու ժամանակ «Միացյալ ազգային շարժումը», «Հանուն Վրաստանի», «Կոալիցիան հանուն փոփոխությունների», «Ուժեղ Վրաստանը» և «Վրացական երազանքը» Սամցխե-Ջավախքի տարածաշրջանում ունեին իրենց կուսակցության գրասենյակը։

Նրանցից հետաքրքրվեցինք, թե ո՞րն է իրենց կուսակցական քաղաքականությունը ապատեղեկատվության հարցում։ Ընտրողներին շփոթեցնելու հետ մեկտեղ ոչ կոռեկտ տեղեկատվություն է տարածվում նաև քաղաքական կուսակցությունների մասին՝ կոնկրետ սուբյեկտին վարկաբեկելու նպատակով։ Դրանք ներառում են կեղծ մեջբերումներ, լուսանկարչական մանիպուլյացիաներ և այլն:

Նրանցից յուրաքանչյուրը պնդում է, որ նախընտրական քարոզարշավի շրջանակներում սկսված հանդիպումների մի մասը հասարակության մեջ տարածվող ապատեղեկատվության դեմ պայքարն է։ Որոշ ընդդիմադիր կուսակցություններ մեզ ասում են, որ թիրախավորում են բնակչության այն հատվածը, որը դիտում է միայն պաշտոնական լրատվամիջոցները, իսկ ոմանք ասում են, որ իրենք երիտասարդական ճամբարներ են կազմակերպում երիտասարդներին իրազեկելու համար:

Մինչ միջազգային կազմակերպությունների և տեղական հետազոտական ​​կազմակերպությունների գնահատականներով, «Վրացական երազանքը» կարծես թե հակաարևմտյան ապատեղեկատվություն է տարածում երկրի ներսում, կուսակցությունն ինքը կարծում է, որ իրենց դեմ հաճախ ապատեղեկատվություն է կիրառվում, իսկ կոնկրետ ի՞նչ. 

Ախալցիխեի քաղաքապետ  և «Վրացական երազանքի» Ախալցիխեի գրասենյակի նախագահ Իրակլի Լազարաշվիլին չի մեկնաբանում:

«Մեդիա զարգացման հիմնադրամի» գիտաշխատող Արաբելա Կորձախիան մատնանշում է ապատեղեկատվության դեմ պայքարի ռազմավարությունների և ծրագրերի բացակայությունը ինչպես իշխող, այնպես էլ ընդդիմադիր կուսակցությունների կողմից։ Նրա խոսքով, քաղաքական կուսակցությունների ծրագրերում ապատեղեկատվության դեմ պայքարի ռազմավարություն չկա.

«Ոչ մի քաղաքական կուսակցության ռազմավարություն չունի».

«Ապատեղեկատվության դեմ պայքարը բավարար չէ։ Պետք է մտածել երկարաժամկետ գործողության մասին՝ ամրապնդելու մեդիագրագիտության և քննադատական ​​մտածողության ուղղությունը»,– մեզ հետ զրույցում նշում է Կորձախիան։

Ընտրությունների ժամանակ ապատեղեկատվությունը և կեղծ տեղեկատվությունը հաճախ օգտագործվում են հասարակական կարծիքը շահարկելու, քաղաքական շրջանակներում անորոշություն ստեղծելու և ժողովրդավարական գործընթացներին հակազդելու համար: Ապատեղեկատվությունը էական վտանգ է ներկայացնում Վրաստանի ժողովրդավարական զարգացման և ընտրությունների արդարության համար։