წყარო: AINews.ge ( პირველი ქართულენოვანი AI მედია )

საქართველოს რეგიონებში დარჩენილი ოთხად – ოთხი თვითმმართველი ქალაქის მერის პოსტზე არჩეული პირებიდან ამ დროისთვის სრული ვადით ნახევარმა ვერ გაძლო.

აქ მოგიყვებით პირდაპირი წესით არჩეული პირების არაპირდაპირ ამბებს

ბათუმის მერის გადადგომამ გაგვახსენა, რომ საქართველოში ადგილობრივი თვითმმართველობის სისტემაში მერების და საკრებულოს თავმჯდომარეების გადადგომის ფაქტები ბოლო წლების განმავლობაში ტენდენციაა.

საქართველოს მაგალითი: გადადგომების ქრონიკა

უკვე მრავალი წელია, საქართველოში არჩეული მერები და საკრებულოს თავმჯდომარეები თანამდებობებს ტოვებენ ბუნდოვანი ან არაკონკრეტული მიზეზებით. 2021 წლის არჩევნების შემდგომ პერიოდშიც არაერთი ასეთი შემთხვევა დაფიქსირდა. მაგალითად:

• 2025 წლის მაისში გადადგა ბათუმის მერი არჩილ ჩიქოვანი, რომელმაც მხოლოდ ზოგადი მადლობის წერილი გამოაქვეყნა.

• 2024 წლის ივლისში თანამდებობა დატოვა ქუთაისის მერმა იოსებ ხახალეიშვილმა, რომელიც ასევე დეტალური განმარტების გარეშე დაემშვიდობა საზოგადოებას.

• გამონაკლისი არც წინა მოწვევის თვითმმართველობა იყო, 2021 წლის არჩევნებამდე რამდენიმე თვით ადრე, პანტა-პუნტით გადადგნენ კასპის, თერჯოლის, ონის და ქუთაისის მერები. ყველა შემთხვევაში გადადგომა “პირადი გადაწყვეტილებით” ხორციელდებოდა, თუმცა მიზეზების შესახებ განმარტებები არ გაკეთებულა.

ზოგჯერ ადგილობრივი თვითმმართველობის კოდექსისა და საარჩევნო კანონმდებლობის მიხედვით, რიგგარეშე არჩევნების დანიშვნა გახდა საჭირო. ახლა ბათუმს და ქუთაისს მერები ახალ არჩევნებამდე აღარ ეყოლებათ. აღნიშნული პროცესები კიდევ უფრო ზრდის თვითმმართველობის სისტემაში არასტაბილურობის განცდას, განსაკუთრებით მაშინ, როცა მსგავსი გადაწყვეტილებები ხშირად პოლიტიკურ პროცესებში უკანა პლანზე გადადის და მათზე პასუხისმგებლობა ბუნდოვანი რჩება.

ევროპის ქვეყნების მაგალითები: საჯარო განმარტებები და პასუხისმგებლობა

ევროპაში, სადაც ადგილობრივი თვითმმართველობა ჩამოყალიბებულია როგორც ძლიერი დემოკრატიული ინსტიტუტი, მერებისა და საკრებულოს თავმჯდომარეების გადადგომები იშვიათია და, როგორც წესი, ახლავს კონკრეტულ მიზეზებს და საჯარო პასუხისმგებლობას.

ბოლო წლებში რამდენიმე ასეთი მაგალითი შეიძლება გამოვყოთ:

• 2024 წელს ვენეციის მერი გადადგა გაუმართავი წყალდიდობის მართვისა და მოსახლეობის უკმაყოფილების ფონზე, მიზეზები დეტალურად იქნა გაჟღერებული ადგილობრივი მედიისა და საერთაშორისო საზოგადოებისთვის.

• 2023 წელს პარიზის მერის მოადგილე გადადგა ლუკსუსური სარემონტო პროექტის გამო, რომელიც პოლიტიკურად წინააღმდეგობრივი გახდა, რამაც გამოიწვია პოლიტიკური კრიზისი და საჯარო დებატები.

• 2022 წელს ბარსელონას მერმა გამოაცხადა გადადგომა ქალაქში უსახლკარობის კრიზისის გამო, გადადგომის განცხადება გაკეთდა კონკრეტული მიზეზებით და საკონსტიტუციო პროცედურების შესაბამისად.

ამ მაგალითებიდან ჩანს, რომ ევროპულ პრაქტიკაში გადადგომები, როგორც წესი, დაკავშირებულია კონკრეტულ პოლიტიკურ, ეთიკურ ან მენეჯმენტურ გამოწვევებთან და თან ახლავს დეტალური საჯარო განმარტება.